





Garibaldi's revolutie
Boven op de Gianicolo (Janiculum) torent Garibaldi op zijn paard nog altijd hoog boven de stad uit. Deze heuvel was in 1848 het strijdtoneel van een ware veldslag. Hier wist Garibaldi met zijn troepen de Franse invallers onder leiding van Louis Napoleon, de latere Napoleon II, een aantal dagen tegen te houden en de Romeinse Republiek nog even voort te laten duren.
Uiteindelijk hielden zijn mannen echter geen stand, met als gevolg dat de paus weer terugkeerde naar Rome – en Garibaldi verbannen werd naar de Verenigde Staten.
Garibaldi zocht zijn heil echter dichter bij huis en trok naar een eilandje voor de kust van Sardinië. Hier bezon hij zich op zijn volgende plan, waar we allemaal wel eens van hebben gehoord tijdens de geschiedenisles op school. Samen met ruim 1000 ‘roodhemden’ (ook wel I Mille genoemd), streed hij vanaf 1860 voor een verenigd Italië. Eerst veroverde hij Sicilië, waarna hij de oversteek naar het vasteland waagde en tot Napels wist door te stoten.
Het doorzettingsvermogen van de eenheidsstrijders werd in 1861 beloond: een groot deel van Italië was verenigd, Garibaldi droeg de macht over aan Victor Emanuel en het verenigd koninkrijk Italië, met Victor Emanuel II als koning en Florence als hoofdstad, werd uitgeroepen. De Kerkelijke Staat accepteerde, zij het niet uitgesproken, de nieuwe situatie maar bleef de bescherming genieten van Franse legers. In 1866 werd Venetië veroverd. In 1870 brak de Frans-Duitse oorlog uit. De troepen die tot nu toe kerk en paus in Rome beschermden, zijn elders nodig. De revolutionairen grepen meteen hun kans. Op 20 september trokken de Italiaanse nationalisten onder leiding van Victor Emanuel II Rome binnen. De pauselijke wachters boden weerstand, maar dolven uiteindelijk het onderspit tegen de nationalistische overmacht.
Pas vanaf dat moment bestaat het Italië zoals we dat nu kennen. Hoewel, het zou nog tot 1929 duren voordat ook de paus zich hierbij neer zou leggen. Garibaldi leidde na de strijd voor een verenigd Italië overigens een wat rustiger leven. Hij werd eerst benoemd tot parlementslid en bracht de laatste jaren van zijn leven door op het eilandje voor de kust van Sardinië waar hij ooit in ballingschap leefde. Toen hij in 1882 stierf, was zijn droom nog niet geheel werkelijkheid – maar dankzij hem kunnen we nu spreken over Italië, al is de Italiaanse cultuur misschien nog wel net zo divers als voor Garibaldi’s veldtocht.
Tip: lees ook het liefdesverhaal van Anita en Giuseppe Garibaldi.