Water uit een neus
In de zomer kan het in Rome lekker warm zijn. Als je dan de hele stad door struint, kun je gelukkig bijna op elke straathoek je dorst lessen. Overal vind je namelijk kleine waterfonteintjes, door de Romeinen ook wel nasoni genoemd.
De nasoni danken hun bijnaam aan de typische ijzeren tuit die uit de cilindervormige fontein steekt en die wel wat weg heeft van een grote neus. Dankzij de nasoni is er door de hele stad steeds een overvloed van ijskoud water beschikbaar. Het precieze aantal fonteintjes is niet bekend, maar naar schatting staan er alleen al in het oude centrum meer dan 200 nasoni.
De nasoni zijn vooral handig om altijd je dorst te kunnen lessen. Je hoeft dus niet de hele dag met een flesje water te lopen of een flink bedrag neer te tellen voor een flesje water bij een van de mobiele winkeltjes of op een terras. Je dorst lessen kan dankzij de nasoni gratis en voor niets, altijd en bijna overal.
Natuurlijk kun je een leeg flesje meenemen en dat bij een nasone vullen, maar drinken kan ook zonder flesje makkelijk zonder te knoeien – dankzij de bijzondere ‘neus’. Hier zit namelijk een klein gaatje in. Als je je hand onder de waterstraal houdt, komt het water in plaats van door de hele ‘neus’ alleen door dit gaatje, zodat je makkelijk kunt drinken.
Waterleiding
Alle nasoni staan met elkaar in verbinding via een ondergronds waterleidingnetwerk met een lengte van ruim honderd kilometer. De ongeveer 16.000 kubieke meter drinkwater die dagelijks via de fonteintjes naar buiten wordt gestuwd wordt via ditzelfde leidingstelsel opgevangen en naar reservoirs geleid, waarna het bijvoorbeeld gebruikt wordt voor het schoonmaken van straten of voor de tuinbouw. De kwaliteit van het water is zeer hoog. Er worden dan ook jaarlijks meer dan 250.000 testen uitgevoerd om te controleren of het water nog steeds van perfecte kwaliteit is.
De meeste nasoni hebben een heel karakteristieke vorm: een hoge cilinder met een ijzeren tuit. Ze zijn meestal gemaakt van gietijzer, al bestaan er ook nog modellen uit travertijn. De nasoni met drie tuiten zijn zeldzaam, deze werden vooral in de beginjaren geplaatst. In de Via della Cordonata staat er nog eentje. Een van de oudste nasoni bevindt zich op de Piazza della Rotonda, voor het Pantheon. Deze drinkfontein dateert uit 1872!
Naast de klassieke cilindervorm tref je in Rome ook heel wat andere drinkfonteintjes aan, vaak verstopt in een muur van een palazzo of op de hoek van een pleintje. Veel drinkfonteinen zijn versierd met mooie beelden, van engeltjes, draken, monsters, bloemen en familiewapens.
De fontein op de foto, Il Facchino, herinnert aan een dronken pakjesbezorger die zich nu niet meer tegoed mag doen aan wijn en andere alcoholische versnaperingen, maar zich met water tevreden moet stellen. Een toepasselijke plek om je nadorst weg te drinken kun je in heel Rome niet vinden…
In totaal kun je wel op meer dan 2000 plaatsen je dorst lessen. Wil je weten waar je al deze fonteintjes kunt vinden? Schaf dan als je in Rome bent het boekje I Nasoni di Roma van Fabrizio Di Mauro aan. Hij laat precies zien waar je welke fonteintjes vindt. Het boekje is in het Italiaans, maar de kaarten en tekeningen zijn zo duidelijk dat het boekje ook voor degenen die geen Italiaans spreken heel goed te gebruiken is.
Een overzicht van de nasoni in het oude centrum kun je downloaden via de website van ACEA (klik vervolgens op ‘Mappa dei Nasoni di Roma’). Ben je al in Rome? Je kunt de kaart ook gratis afhalen bij het hoofdkantoor van ACEA (Piazzale Ostiense 2).