





De schitterende villa's en tuinen in Tivoli
De Romeinse keizers vierden het liefst vakantie in Tivoli, en zelfs na al die eeuwen kun je hen daar geen ongelijk in geven: het stadje ligt tegen de groene heuvels aangeplakt en het enige geluid dat je er hoort is dat van ruisende bomen en spetterende watervallen.
Ook later was het stadje een populair toevluchtsoord voor de heersers over Rome. Zo liet kardinaal Ippolito d'Este, de zoon van Lucrezia Borgia, er de Villa d'Este bouwen, en liet paus Gregorius flink wat aanpassingen doen aan de door zijn tuin stromende rivier Aniene, waarna het park naar hem werd vernoemd. Sindsdien staat het bekend als de Villa Gregoriana, een bosrijk park waar je uren kunt wandelen. De derde en misschien wel bekendste villa met tuin in Tivoli is de Villa Adriana, vernoemd naar keizer Hadrianus.
TIP: vanuit Rome kun je een excursie maken naar deze prachtige villa's. Met deze excursie bezoek je Tivoli en de villa's Adriana en d'Este. Bestel je ticket(s) online en krijg korting!
Bestel hier je ticket voor een excursie naar Tivoli
Villa Adriana
Villa Adriana was het buitenverblijf van keizer Hadrianus, die het villacomplex liet bouwen tussen 118 en 134 na Christus. Dat het zo lang duurde, kwam door de steeds veranderende plannen van Hadrianus. Elke keer als hij terugkeerde van een reis naar verre delen van zijn rijk, had hij nieuwe dingen gezien die hij ook graag terug wilde zien in zijn buitenverblijf.
Naast woonvertrekken voor Hadrianus waren in de villa een bibliotheek, badruimtes, schitterende ontvangstruimtes en gastenverblijven, een uitgestrekt park met verschillende waterbekkens, een zeetheater en zelfs een eiland.
Openingstijden
Villa Adriana is dagelijks geopend van 9.00 tot 17.00 uur. In april en september sluit het park om 19.00 uur, van 1 mei tot en met 31 augustus kun je tot 19.30 uur blijven. De kassa is open tot een uur voor sluitingstijd.
Villa d’Este
Ippolito II d’Este, de tweede zoon van Lucrezia Borgia en hertog Alfonso I d’Este, was een kardinaal en droomde van de volgende stap in zijn carrière: gekozen worden tot paus. Helaas voor hem gebeurde dat niet en werd een ander in het pauselijk pluche geplaatst. Als troost kreeg Ippolito d’Este een stuk grond in Tivoli, waar hij een vorstelijk verblijf mocht laten bouwen. Na een tijd hebben te zitten mokken, raapte Ippolito zich bij elkaar en stortte hij zich op de bouw van een prachtige villa met prachtige tuinen.
D'Este gaf de Napolitaanse architect Ligorio in 1560 de opdracht een ongekend grote villa te bouwen. Ligorio moest daarvoor onder andere de rivier Aniene een stukje omleiden, zodat deze de villa en de tuinen van water kon voorzien. Bij de villa moest namelijk ook een schitterend tuinencomplex komen, met tal van waterpartijen en fonteinen. Nog steeds is dit een van de hoogtepunten van een bezoek aan de Villa d’Este (al is de villa zelf ook schitterend). Vooral de Fontana dell’Organo, de orgelfontein met een waterballet elke twee uur, Le Cente Fontane, een lange laan met Honderd Fonteinen, de Fontana della Civetta, de uilenfontein en de Fontana della Rometta (Fontein van het Kleine Rome), met een barcaccia met obelisk, doet bezoekers stilvallen. Sprookjesachtig mooi!
Tip! Alvast een voorproefje van Villa d’Este? In de film ‘Three coins in a fountain’ schittert deze unieke villa als ware het complex een van de filmsterren!
Openingstijden
Villa d’Este is dagelijks (behalve op maandag) geopend van 8.30 uur tot een uur voor zonsondergang. De kassa sluit een uur eerder. De Fontana dell’Organo is elke twee uur te horen, met een eerste ‘optreden’ om 10.30 uur. De Fontana della Civetta is ook elke twee uur actief, met een start om 10.00 uur.
Villa Gregoriana
Een dagje Tivoli is eigenlijk te kort om alle drie de villa’s te bezoeken. Veel mensen slaan Villa Gregoriana daarom over, maar deze villa, die de naam van paus Gregorius XVI draagt, is meer dan de moeite waard. De villa zelf, waar nu bijna niets meer van over is, stond er al lang voor deze paus. Het is vooral dankzij het uitgestrekte park eromheen dat de paus zijn naam aan dit complex gaf.
In het begin van de negentiende eeuw moest de rivier de Aniene, die Ligorio nog zo mooi om had laten leggen voor de watervoorziening in de Villa d’Este, nogmaals worden omgeleid – nu omdat de waterstroom te breed en te onstuimig was. De rivier was buiten de oevers getreden en had een groot aantal huizen meegesleurd. Om dit voortaan te voorkomen, gaf de paus de opdracht het water anders door het dorp te leiden.
De taak werd toegewezen aan ingenieur Clemente Folchi, die een ondergrondse tunnel aanlegde zodat de rivier zonder gevaar kon stromen. Deel van zijn plan was ook de spectaculaire waterval, die nu nog altijd in de tuinen van Villa Gregoriana te zien is. Naast deze grote waterval is het wilde park, dat eerder aan een bos doet denken, vergeven van talloze kleinere watervallen en waterpartijen.
Daarom is de Villa Gregoriana ook een ideaal uitje met kinderen: ze kunnen zich heerlijk uitleven en zullen verrast zijn door de vele watervallen die je kunt bewonderen.
Openingstijden
Villa Gregoriana is elke dag van begin april tot november (behalve op maandag) geopend van 10.00 tot 18.30 uur. In maart en november is het park van 10.00 tot 16.00 uur geopend, dat geldt ook meestal voor de zondag en tijdens vakanties. Het park is gesloten op maandag. In december, januari en februari kun je Villa Gregoriana alleen op afspraak bezoeken.
Van Rome naar Tivoli
Tivoli is het makkelijkst bereikbaar per auto (Autostrada A24, afslag Tivoli). Let wel: parkeerplaatsen zijn er niet in overvloed, dus zorg dat je op tijd vertrekt. Met de trein kan ook: vanaf Roma Tiburtina (vanaf Termini te bereiken met metro B) spoor je in 30 tot 40 minuten naar Tivoli. Vanaf het station kun je eventueel nog bus linea CAT numero 4 nemen, die op circa 300 meter van Villa Adriana stopt.
Vanuit Rome kun je ook in circa drie kwartier met de bus naar Tivoli reizen. Hiervoor ga je eerst naar metrostation Ponte Mammolo (linea B). Hier vertrekken de regionale Cotral-bussen naar Tivoli.
Locatie
Fred | Ciao Janne! Hoe je met OV bij de tuinen kunt komen staat helemaal aan het einde van het artikel. Villa Gregoriana is in februari gesloten, de andere zijn open. Buon viaggio!
Janne | Hallo, Ik ga van 18 tot 22 februari naar rome. We zouden graag deze tuinen willen bezoeken maar, zijn deze tuinen open in februari? En gaat er openbaar vervoer naar tivoli? Ik hoop hier reactie op te krijgen. Mvg. Janne