Romaanse klokkentorens
Dolf Middelhoff maakte een prachtig boek over de Romaanse klokkentorens van Rome, maar voor dit boek mooi gedrukt en gebonden in de boekhandel kan verschijnen, moeten er eerst meer mensen gevonden worden die het boek willen gaan kopen. Aangezien de redactie van Rome-Nu erg enthousiast was over het onderwerp – een origineel idee om Rome te verkennen aan de hand van klokkentorens – en over de prachtige foto’s, vroegen we Dolf Middelhoff of we een voorproefje mocht geven.
Dat mocht, dus we zochten een mooie wandeling uit, die een paar van de mooiste klokkentorens laat zien in de Romeinse wijk Trastevere. Wandel maar mee!
Deze wandeling begint in het Ospedale Nuovo Regina Margherita in Trastevere. Loop het binnenterrein op door de ingang aan de Piazza di San Cosimato. U staat nu in de romaanse chiostro van het voormalige San Cosimatoklooster. Links achterin deze chiostro is een doorgang naar een tweede uit de Renaissance. Loop daarin door naar de achterste galerij en draai om om de campanile van San Cosimato achter u te bekijken.
Verlaat het ziekenhuisterrein weer via de Piazza di San Cosimato en ga rechtsaf langs de imposante romaanse entreepoort aan het plein. U ziet dat de toegang tot het terrein veel lager lag dan het huidige maaiveld op het plein. Steek de Via Luciano Manara recht over en ga de Via di San Cosimato in. Loop rechtdoor over de Piazza San Callisto om uit te komen op de Piazza Santa Maria in Trastevere. Links in de hoek ligt Santa Maria in Trastevere met een mooie hoge campanile. Loop in de rechterhoek van de piazza even verder de Via della Paglia in om de toren van de zijkant te bekijken.
Wellicht nodeloos te vermelden dat Trastevere een culinair paradijs is met in alle straatjes en op ieder pleintje talloze mogelijkheden om de inwendige mens te verzorgen. Verlaat de piazza in de hoek schuin tegenover Santa Maria in Trastevere en loop de Via della Lungarette in. Aan uw linkerhand, op de hoek van de Vicolo di Santa Rufina krijgt u een
doorkijkje naar de wat verweerde en onregelmatige campanile van Sante Rufina e Seconda.
Loop desgewenst beiden kanten van het straatje in om de campanile op iets meer afstand, of juist van dichtbij te bekijken alvorens rechtdoor verder te lopen in de Via della Lungarette. Loop door tot de brede Viale di Trastevere waar u aan uw rechterhand aan het pleintje San Crisogono met zijn campanile met punthoed aantreft. Steek de Viale di Trastevere over en vervolg de Via della Lungarette.
Ga even linksaf de Viccolo della Luce in en kijk om. Tussen de gevels door ziet u het topje van de campanile van Santa Maria della Luce. Meer zult u van deze campanile helaas niet te zien krijgen, tenzij u net als wij ergens de overburen bereid vindt u toe te laten op hun dakterras. Ga verder in de Via della Lungarette en ga rechtsaf de Via della Luce in die u volgt tot de Via dei Genovesi, die u linksaf in slaat.
In de Via Santa Cecilia slaat u rechtsaf om iets verder aan uw rechterhand de toegang tot het klooster van Santa Cecilia in Trastevere te bereiken. Loop het voorterrein op om toren en kerk te bekijken. Weet dat in de kerk het Laatste Oordeelfresco van Pietro Cavallini is te bewonderen dat boven de voormalige entree zit. U kunt het bekijken vanaf het nonnenbalkon. Toegang krijgt u alleen in de ochtend via het klooster. Beklim het trapje links naast de loggia van de kerk. Nadat u hebt aangebeld en uw verzoek via de intercom hebt ingesproken, wordt u binnengelaten en u wordt begeleid naar het balkon. Kom er desnoods echt voor terug, het is zeer de moeite waard! Onder de kerk is een opgraving die vanuit de kerk te bereiken is. De toegang tot de romaanse chiostro is helaas hermetisch gesloten voor publiek.
Verlaat de kerk en het voorterrein en ga linksaf de Via Santa Cecilia in tot u aan uw rechterhand de Via Jandolo krijgt. Aan het einde daarvan liggen op een (hopelijk niet afgesloten) pleintje het kleine kerkje en de campanile van Santa Maria in Cappelle. Ga vanuit het kerkpleintje terug naar de Via Santa Cecilia en sla rechtsaf het verlengde daarvan in dat nu Via dei Vascellari heet. Sla linksaf in de Via dei Salumi en weer rechtsaf de Via Titta Scarpetta in, tot u een steegje aan uw linkerhand bereikt.
Door dat steegje ziet u voor het eerst de kabouterhoed van de campanile van San Benedetto in Piscinula. Ga het steegje in en sla rechtsaf de Via in Piscinula in tot u de Piazza in Piscinula bereikt. De voorgevel van het kleine kerkje van San Benedetto in Piscinula ligt aan uw linkerhand. Vanaf het midden van het plein kunt u de piepkleine campanile goed zien. Verlaat de piazza in de rechterhoek en loop naar de Lungotevere, die u recht oversteekt om over de Ponte Cestio naar het Isola Tiberina te lopen.
Rechts van u op de punt van het eiland ligt San Bartholomeo all’Isola. (Wie zin heeft kan over de Ponte Fabricio verder lopen om rechtsaf langs de Lungotevere dei Pierleoni een rondje om de kop van het eiland te lopen. Neem de Ponte Palatino rechtsaf – naast u ligt het restant van de Ponte Rotto – en maak het rondje af langs de Lungotevere Ripa die overgaat in de Lungotevere Alberteschi. Aan uw rechterhand komt u weer op de Ponte Cestio.)
Wie het vanaf het pleintje voor het Ospedale Fatebenefratelli al wel heeft gezien, gaat na de Ponte Palatino linksaf op de Lungotevere dei Cenci. Steek deze bij de Ponte Garibaldi rechtsaf over bij de Via Arenula, die u inloopt om na ca. 100 meter linksaf de Via delli Seggiola in te lopen.
Links op de hoek van het pleintje dat u bereikt, staat de campanile van Santa Maria in Monticello. Je bent hier op het eindpunt van deze wandeling. Loop desgewenst terug naar de Via Arenula en ga linksaf naar de Largo Torre Argentina, knooppunt voor openbaar vervoer.